Recent speelde bij de rechtbank Amsterdam een interessante kwestie. In april 2022 is een bedrijf (door de rechtbank geanonimiseerd als bedrijf X) failliet verklaard. Het bedrijf had banden met Rusland en werd daarom geraakt door Westerse sancties. Zoals in elk faillissement stelt de rechtbank curatoren aan die het faillissement moeten afwikkelen. Om hun werk goed te kunnen doen moeten de curatoren toegang hebben tot de bedrijfsadministratie. Volgens de curatoren staat een groot en essentieel deel van de bedrijfsadministratie van bedrijf X in de cloud bij Microsoft. Microsoft had echter de cloudomgeving van bedrijf X afgesloten en gaf de curatoren geen toegang. De curatoren stapten daarop naar de rechter.
Wat was er gebeurd?
Het faillissement werd uitgesproken op 22 april 2022. De curatoren wilden toegang tot de cloudomgeving van bedrijf X. De cloudomgeving van bedrijf X was echter op 12 april 2022 afgesloten door Microsoft als gevolg van Amerikaanse sancties tegen het (aan Rusland gelieerde) bedrijf. De curatoren konden daardoor niet bij, wat zij vermoedden, een groot en essentieel deel van de bedrijfsadministratie. Zonder deze administratie konden de curatoren het bedrijf niet liquideren. Microsoft gaf echter geen gehoor aan het verzoek van de curatoren om hen toegang tot de cloudomgeving te geven. De curatoren daagden vervolgens Microsoft voor de rechter en vorderden toegang.
Oordeel rechter
Microsoft voerde verweer door te stellen dat de verkeerde vennootschappen in het geding waren betrokken. De rechter maakte hier korte metten mee. Microsoft speelde volgens de rechter verstoppertje door niet duidelijk kenbaar te maken welke vennootschappen moesten worden gedagvaard. Daarnaast hebben de curatoren recht op de volledige bedrijfsadministratie op grond van de Faillissementswet. De administratie ‘in the cloud’ valt daar dus ook onder, aldus de rechter (Rb. Amsterdam 5 mei 2022, ECLI:NL:RBAMS:2022:4452). De rechter gaf Microsoft 48 uur de tijd, op straffe van een forse dwangsom, om de curatoren alsnog toegang te geven tot de cloudomgeving.
Voor de praktijk
Bedrijfsadministratie ‘in the cloud’ valt net zo goed onder de bedrijfsadministratie als fysieke dossiers of opgeslagen informatie op de interne harde schijf. In het geval van een faillissement heeft de curator hier dus ook toegang toe. Als bestuurder van de gefailleerde onderneming moet u bovendien medewerking verlenen aan de curator. Onder omstandigheden kan het zo zijn dat u daarom de curator toegang tot de cloud moet verlenen. Overigens is de omgekeerde situatie juridisch gezien ook heel interessant: wat als de cloudprovider failliet gaat en u niet meer bij uw administratie kunt. U bent wettelijk verplicht een (fiscale en financiële) administratie te voeren en toegankelijk te houden. Daarover praten wij u echter een ander keer graag bij.