Privacy op de werkvloer: hoe om te gaan met corona?

Het coronavirus heeft een enorme impact. Het is werkgevers er alles aan gelegen om te voorkomen dat medewerkers besmet raken met dit virus. Mag je als werkgever aan een medewerker met een verkoudheid vragen naar zijn gezondheid? Mag je medewerkers controleren door hun temperatuur op te nemen? Kortom; hoe zit het met corona en privacy?

16 mrt. 2020

LET OP: UPDATE 24 MAART 2020

Na publicatie van dit nieuwsbericht heeft de Autoriteit Persoonsgegevens haar eerdere standpunt over privacy op de werkvloer in relatie tot het coronavirus gedeeltelijk herzien. Zij neemt – gezien deze bijzondere omstandigheden – een iets soepelere houding aan.

Zo kijkt de Autoriteit Persoonsgegevens minder strikt naar werkgevers in de zorg die tijdens deze corona-crisis hun medewerkers willen controleren op corona. Tegenover werkgevers buiten de zorgsector blijft de Autoriteit Persoonsgegevens echter onverbiddelijk: controle van medewerkers op corona is niet toegestaan. Daarnaast suggereert de Autoriteit Persoonsgegevens dat werkgevers – zowel binnen als buiten de zorgsector – hun medewerkers zouden kunnen vragen om zelf hun gezondheid te checken. Bijvoorbeeld door medewerkers zelf hun temperatuur op te laten meten. Normaal gesproken kan een werkgever niet vragen naar de gezondheid van een medewerker of bijvoorbeeld verlangen dat medewerkers hun temperatuur opmeten. Onder deze bijzondere omstandigheden vindt de Autoriteit Persoonsgegevens echter dat van medewerkers kan worden verlangd dat zij hieraan hun medewerking verlenen. Werkgevers kunnen bijvoorbeeld hun medewerkers naar huis sturen als deze verkoudheids- of griepverschijnselen vertonen of wanneer de werkgever daar twijfels over heeft.


Verwerking van gezondheidsgegevens in beginsel verboden

In beginsel verbiedt de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) het verwerken van gezondheidsgegevens. Informatie over een, al dan niet, met het coronavirus besmette medewerker, heeft betrekking op de gezondheid van deze medewerker. De werkgever mag deze informatie derhalve op grond van de AVG in beginsel niet verwerken, behoudens een uitzonderingsgrond uit de AVG.

Uitzonderingsgrond voor werkgevers

Een voor werkgevers in dat geval relevante uitzonderingsgrond, zou kunnen zijn dat de verwerking van de gezondheidsgegevens noodzakelijk is voor arbeidsrechtelijke doeleinden. Denk in dit kader bijvoorbeeld aan de verplichting om het loon bij ziekte door te betalen. De werkgever moet dan wel de omstandigheid dat zijn medewerker ziek is in AVG-termen ‘verwerken’. Daarnaast mag, om organisatorische redenen, aan het personeel gevraagd worden hoe lang men verwacht ziek te zijn. De werkgever kan dan bijvoorbeeld bepalen of de werkzaamheden van deze medewerker moeten worden overgenomen door een collega. Dergelijke informatie is voor de werkgever noodzakelijk voor de hiervoor genoemde arbeidsrechtelijke doeleinden en mag daarom weer wel worden verzameld, vastgelegd en verwerkt. Let wel: deze verwerking mag niet meer behelzen dan strikt noodzakelijk is voor dat doel.

Wat mag een werkgever niet?

Voor de hiervoor genoemde doeleinden heeft de werkgever echter geen noodzaak om te weten welke ziekte een medewerker precies heeft. De werkgever mag dus wel registreren dat een medewerker ziek is, maar niet welke ziekte deze medewerker heeft. Dat is bij het coronavirus niet anders. De Autoriteit Persoonsgegevens benadrukt op haar website expliciet dat dit uitgangspunt nog steeds geldt ten aanzien van de huidige situatie rondom het coronavirus. Het vastleggen en zo nodig beoordelen van de ziekte waaraan een medewerker lijdt, is een taak die is voorbehouden aan de bedrijfsarts en/of de arbodienst. Als werkgever de temperatuur van je werknemers meten is in dat licht al helemaal uit den boze.

Bovendien is verwerken van gezondheidsgegevens betreffende het coronavirus, vooralsnog niet noodzakelijk. De werkgever kan namelijk diverse andere maatregelen treffen om de verspreiding van het coronavirus in te dammen. Daarbij kan de werkgever de adviezen van de regionale GGD en het RIVM zoveel mogelijk opvolgen. Denk bijvoorbeeld aan het zoveel mogelijk laten thuiswerken van medewerkers, inplannen van skype-afspraken en het treffen van extra hygiënemaatregelen. En als de werkgever vermoedt dat een medewerker het coronavirus heeft, dan kan hij deze medewerker dringend verzoeken thuis te blijven of deze (sneller) naar de bedrijfsarts of de arbodienst sturen.

Een medewerker vertelt zelf dat hij corona heeft…

En wat als een medewerker zelf aangeeft dat hij het coronavirus heeft? Mag je dan nog wel zijn besmetting met het coronavirus bespreken? Zolang de werkgever het gesprek of de ziektesymptomen niet vastlegt, is strikt genomen het bespreken van de ziekte niet in strijd met de AVG. Bij een vermoeden dat een medewerker het coronavirus kan hebben, is het raadzaam om hem naar de bedrijfsarts of arbodienst te sturen. De werkgever mag daarnaast ook niet aan collega’s vertellen dat een bepaalde collega het coronavirus heeft, tenzij deze medewerker daar toestemming voor heeft gegeven of het zelf al aan de collega’s heeft verteld.

Wat kan de werkgever doen?

De privacyregels zijn voor werkgevers nogal beperkend. Toch kan de werkgever een aantal dingen doen rondom het coronavirus:

  • Volg de adviezen van de GGD en het RIVM zoveel mogelijk op. Denk aan thuiswerken, vermijden van persoonlijke contacten, treffen van extra hygiënemaatregelen, etc.;
  • Instrueer de medewerkers over de getroffen voorzorgsmaatregelen en adviseer hen dringend om contact op te nemen met de GGD, huisarts en/of de bedrijfsarts als zij symptomen van het coronavirus hebben;
  • Schakel sneller de bedrijfsarts of arbodienst in als er sprake is van een vermoeden dat een medewerker het coronavirus kan hebben;
  • Maak eventueel in samenspraak met de bedrijfsarts of arbodienst extra spreekuren en controles mogelijk voor de medewerkers.