Merkenrecht
U wilt voorkomen dat andere organisaties aan de haal gaan met uw logo/naam en hierbij geeft het merkenrecht u veel mogelijkheden. Een belangrijk doel voor u als organisatie is om u te onderscheiden van de rest van uw markt. U bent herkenbaar met een specifiek onderscheidend teken in de vorm van een woord en logo. Denk bijvoorbeeld aan de drie herkenbare strepen van Adidas of de grote gele ‘M’ van de McDonalds.
Het komt vaak voor dat anderen gebruikmaken van een vergelijkbaar teken als dat van een ‘succesvolle’ concurrent. Uiteraard wilt u voorkomen dat andere ondernemingen bij u aanhaken en hetzelfde teken gebruiken. Het merkenrecht kan dan in sommige gevallen soelaas bieden. Dankzij brede praktijkervaring in het merkenrecht kunnen wij u ondersteunen bij de bescherming en handhaving van uw merken, zodat u onderneming zich blijft onderscheiden in de markt. Wat als uw onderneming wordt beschuldigd van merkinbreuk? Ook in die gevallen kunnen wij u helpen, hier kunt u meer lezen over die situatie.
Wij leggen u uit wat een merkenrecht is, hoe u dit verkrijgt en waarmee wij u kunnen helpen.
Wat is een merk in het merkenrecht?
Maar wat is nou precies een merk? Kortgezegd bestaat een merk uit: een teken dat onderscheidend is.
‘Tekens’ kunnen bestaan uit woorden en beelden, maar ook uit klanken of kleuren. Merken zijn er dus in veel vormen, bijvoorbeeld in de vorm van een woord, beeld (denk aan een logo), kleur, vorm of een positie.
Ondernemingen hebben vaak meerdere merken. Denk bijvoorbeeld aan Adidas, dit bedrijf heeft o.a. een merkenrecht op het woord ‘Adidas’, het logo met de drie strepen en op het logo met de drie bladeren.
‘Onderscheidend’ betekent dat de tekens niet beschrijvend mogen zijn voor de bijbehorende producten of diensten. Zo zal het woord ‘Bike’ geen merk kunnen vormen voor fietsen. In die situatie is het woord namelijk beschrijvend voor de producten waarvoor het teken bestemd is. Dit is niet onderscheidend. ‘Bike’ zou daarentegen geschikter zijn als merk voor elektronica, nu dit niet beschrijvend zal zijn voor die productsoort.
Wat kan ik met merkenrecht?
Het merkenrecht geeft u het alleenrecht om uw teken te gebruiken. Andere ondernemingen mogen dus niet uw teken gebruiken zonder uw toestemming. Het is overigens wel mogelijk dat u andere ondernemingen, al dan niet tegen betaling, toestemming geeft om uw merk te mogen gebruiken. Dit wordt vaak afgesproken door middel van een zogeheten licentieovereenkomst. Er wordt dan als het ware een ‘gebruiksrecht’ verleend. Dit kan in sommige situaties financieel aantrekkelijk zijn, bijvoorbeeld indien uw onderneming zelf niet geschikt is (bijvoorbeeld omdat u te weinig mankracht heeft) om de producten waarop het merk wordt toegebracht te vermarkten.
Het merkenrecht biedt niet alleen bescherming tegen gelijke tekens, maar kan ook bescherming bieden tegen tekens die lijken op uw merk. In dat geval is het wel van belang dat het soort gelijke teken wordt gebruikt voor dezelfde producten of diensten als het merk. Zo is bijvoorbeeld geoordeeld dat het teken ‘Cambrima’ inbreuk maakt op het merk ‘Campina’, nu het teken net als het merk ‘Campina’ ook werd gebruikt voor melkproducten.
Wat te doen bij inbreuk op merkenrecht?
Indien er inbreuk wordt gepleegd op uw merkenrecht heeft u verschillende mogelijkheden en opties om de eventuele schade die u heeft geleden te herstellen.
- Allereerst kunt u eisen dat de wederpartij de schade die u heeft opgelopen zal vergoeden. De schade dient wel goed juridisch onderbouwd te worden en het is geen gegeven dat de rechter de wederpartij veroordeeld om daadwerkelijk alle schade te vergoeden;
- Daarnaast kunt u eisen dat de inbreukmaker alle producten waarop bijvoorbeeld het verboden teken is aangebracht aan u afgeeft;
Ook kunt u eisen dat de inbreukmaker de winst die hij door het gebruik van het teken heeft gemaakt aan u afdraagt;
- Tot slot kunt u bijvoorbeeld eisen dat alle producten waarop het teken is aangebracht worden teruggeroepen uit het handelsverkeer of bijvoorbeeld worden vernietigd.
Wat kan ik een concurrent verbieden op basis van merkenrecht?
De rechthebbende van een merk wordt de ‘merkhouder’ genoemd. De onderneming die de merkhouder is kan optreden tegen het gebruik van een soortgelijk teken door bijvoorbeeld een concurrent. Maar wat kan u als merkhouder zoal verbieden?
U kunt onder andere verbieden dat de concurrent:
- het teken aanbrengt op haar producten/verpakkingen;
- het teken gebruikt in bijvoorbeeld reclame-uitingen;
- producten waarop het teken is aangebracht in voorraad heeft;
- en het teken gebruikt als handelsnaam.
Op handelsnamen is overigens ook een apart rechtsgebied van toepassing, namelijk het handelsnaamrecht. Lees hier meer over dit recht.
Doe ik er goed aan om een merk in te schrijven?
Zeker, niet alleen kunt u zich met een merk onderscheiden van uw concurrenten, maar u kunt met een merkenrecht uw concurrenten ook nog eens op afstand houden. Indien u merkt dat een andere onderneming uw merk gebruikt, dan helpen wij u graag bij het optreden hiertegen. Het kan daarnaast ook voorkomen dat u door andere onderneming wordt beschuldigd van merkinbreuk. Ook in die gevallen helpen wij u graag met het opstellen van een juridisch onderbouwd verweer.
Bij ICT-tracjecten kunt u denken aan
Nee, niet elk teken kan in aanmerking komen voor een merk. Zo is het bijvoorbeeld verboden om een teken dat bestaat uit een landvlag of aanstootgevende woorden/beelden als merk te gebruiken. Zo zullen woordmerken die verwijzen naar beruchte historische figuren bijvoorbeeld niet als merk in aanmerking komen.
Er geldt een uitzondering op tekens die een technische functie hebben. Dit heeft vooral betrekking op vormmerken. Zo is eens door de rechter geoordeeld dat Kitkat geen recht heeft op een vormmerk, nu deze vorm enkel een technische functie heeft: het gemakkelijk breken van de chocolade.
Hoe verkrijg ik merkenrecht?Een merkenrecht krijgt u niet zomaar. Er is namelijk een inschrijving nodig bij de betreffende instantie. De instantie zal de inschrijving weigeren als het merk niet voldoet aan de geldende vereisten (niet-onderscheidend etc.). U dient altijd een merk aan te vragen voor een bepaald gebied, denk aan Nederland, de Benelux of bijvoorbeeld Europa, waarover later meer. Er zitten kosten verbonden aan de inschrijving van uw merk. Deze zijn afhankelijk van het gebied waar u merkbescherming wilt krijgen.
Waar geldt mijn merkenrecht?Merken komen in veel verschillende soorten, maar ook in verschillende maten. Zo kunt u een merk aanvragen dat enkel geld in Nederland. Dit betreft dan een nationaal merk en dat betekent dat uw merk in het algemeen enkel is beschermd in Nederland. Daarnaast is een Benelux merk mogelijk, dit merk geniet bescherming in de gehele Benelux. Indien u wenst dat uw merk bescherming geniet in de gehele EU dan kunt u een zogeheten Uniemerk registreren. Voor een Uniemerk gelden echter wel strengere vereisten en verplichtingen.
Als ik een merk inschrijf, krijg ik dan onbeperkte bescherming?Nee, een merkenrecht is tijdsgebonden en geeft in het algemeen bescherming voor tien jaar. Als deze tien jaar verlopen zijn heeft u echter wel de mogelijkheid om iedere vijf jaar het merkenrecht voor vijf jaar te verlengen. Daarnaast is het verplicht dat u uw merk na uw inschrijving binnen vijf jaar dient te gebruiken.
Praktijkvoorbeeld:
U bent bijvoorbeeld producent van een product en heeft een merkinschrijving gedaan voor een logo dat u op uw producten wilt plaatsen. Indien uw productie vervolgens vijf jaar stilligt en het logo wordt daarnaast bijvoorbeeld nergens anders voor gebruikt (ook niet op facturen o.i.d.), dan zal niet aan de gebruiksverplichting zijn voldaan.
In dat geval vervalt uw merkenrecht na vijf jaar. Het in stand houden van een nationaal merk is eenvoudiger dan een Uniemerk, omdat een Uniemerk over een groter grondgebied reikt en dus ook over een groter grondgebied zal moeten worden gebruikt.
Andere artikelen over merkenrecht
