Casus

De voormalige buren schakelden de architect in om een ontwerp te maken voor een kubistische woning. Er is vervolgens veel contact geweest tussen partijen over de ontwerpen. Vervolgens hebben de buren een bouwofferte aangevraagd bij een derde partij. De architect gaf aan zijn buren aan dat er met zijn ontwerpen geen bouwaanvraag kon worden ingediend, omdat hij daar geen toestemming voor heeft gegeven. De buren lieten aan de architect weten dat zij de bouwaanvraag samen met de derde partij zouden indienen zonder gebruik te maken van zijn ontwerpen. De architect is echter van mening dat in de uiteindelijk afgegeven omgevingsvergunning wel degelijk gebruik is gemaakt van zijn ontwerpen. Hij startte een kort geding.

Oordeel rechter

De architect stelde bij de voorzieningenrechter dat zijn ontwerp auteursrechtelijk is beschermd en dat er inbreuk is gemaakt op zijn auteursrecht doordat zijn ontwerp zonder zijn toestemming is gebruikt. De architect vorderde dat de inbreuk zou worden gestaakt en dat hem schadevergoeding zou worden toegekend.

De rechter wijst de vorderingen van de architect echter af. Waarom? De architect heeft volgens de rechter namelijk onvoldoende concreet gemaakt welke specifieke elementen en kenmerken van zijn ontwerp een eigen, oorspronkelijk karakter en persoonlijk stempel hebben. Dat zijn de vereisten voor auteursrechtelijke bescherming. De kenmerken die de architect heeft genoemd, zoals de driedeling van de woning en het kleurverloop, lenen zich, naar het oordeel van de voorzieningenrechter, op zichzelf niet voor auteursrechtelijke bescherming. De architect had volgens de rechter nader moeten onderbouwen hoe deze kenmerken, al dan niet in samenhang met elkaar, zouden voldoen aan de criteria voor auteursrechtelijke bescherming. De architect heeft dit in de stukken noch ter zitting onvoldoende gedaan, aldus de rechter. Op zich zou zijn ontwerp wel voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking kunnen komen, maar dan moet de architect dat wel aantonen en beter onderbouwen, aldus de rechter.

Les voor de praktijk

Dit maakt het voor de architect een pijnlijke uitspraak. De uitkomst had wellicht anders kunnen zijn als de architect zijn claim beter had onderbouwd. Het wordt echter nog pijnlijker. In IE-zaken (o.a. auteursrechtzaken) kan de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de volledige proceskosten. Dat is ook hier gebeurd. Het is dus ook nog een dure uitspraak voor de architect.

Bij een (mogelijke) schending van uw auteursrecht is het daarom belangrijk om aan te tonen en te onderbouwen welke specifieke elementen en kenmerken van een werk een eigen, oorspronkelijk karakter en persoonlijk stempel met zich meebrengen. Zonder deugdelijke onderbouwing zal een rechter de claim afwijzen.