Roep om strengere aanpak techbedrijven

De Europese Commissie heeft recentelijk nieuwe maatregelen gepresenteerd, waarmee ze de digitale markt wil reguleren. Er was vanuit de politiek al langere tijd vraag naar een strengere aanpak van grote platforms als Google, Facebook, Youtube en Amazon, omdat zij te weinig zouden doen tegen schadelijke of illegale content op hun websites en omdat ze concurrentieregels aan hun laars zouden lappen. Met de nieuwe regels, inclusief straffen zoals hoge geldboetes – tot 10 procent van de jaaromzet – of het gedwongen verkopen van bedrijfsonderdelen, wil Europa weer grip krijgen op de grote techbedrijven en ze minder speelruimte geven.

De macht en invloed van techbedrijven is de afgelopen jaren sterk toegenomen en de huidige regelgeving, de e-commerce richtlijn uit 2000, voldoet in dat kader niet meer. Ten tijde van de inwerkingtreding van die richtlijn bestond een heel ander speelveld van online dienstverleners. Zo speelden destijds nog geen serieuze problemen op het gebied van digitale marktmacht, nepnieuws, filterbubbels en illegaal materiaal. De bestaande regelgeving moet worden vervangen door de plannen van de Europese Commissie, die uiteenvallen in twee regelingen, de eerste richt zich op ‘digitale diensten’ en de tweede richt zich op ‘digitale markten’.

Wat staat er in de nieuwe maatregelen?

De ‘Digital Services Act’ moet de fundamentele rechten van Europese burgers beschermen. Er worden daarom grotere verantwoordelijkheden neergelegd bij de techbedrijven als het gaat om de opsporing van illegale content. Platforms als Facebook en YouTube worden gezien als tussenpersoon. Zij moeten kunnen bewijzen dat zij geen weet hadden van illegale zaken die op hun platforms te vinden zijn. Dan gaat het bijvoorbeeld ook om materiaal dat beschermd is door intellectuele eigendomsrechten en wat dus niet zomaar gedeeld mag worden. Deze platforms moeten ook veel transparanter zijn over waarom ze bepaalde video’s, posts of ander materiaal verwijderen.

De ‘Digital Markets Act’ moet ervoor zorgen dat de machtige techbedrijven niet nog machtiger worden. Zij mogen concurrenten niet van hun platform of zelfs uit de gehele markt duwen. Zo mag Google zijn concurrenten bijvoorbeeld geen ongunstigere positie toebedelen in de zoekresultaten en mag Amazon zijn eigen producten niet bevoordelen boven die van andere winkels die van zijn logistiek gebruik maken.

In beide wetten zijn bepalingen opgenomen die bedrijven verplichten om hard en stevig op te treden tegen de verspreiding van illegale goederen en content: van namaakgoederen tot discriminatie en kinderporno. Ook materiaal dat door het intellectueel eigendomsrecht beschermd is, valt hier dus onder.

Wat betekent dit voor u?

Ook veel bedrijven, instanties en particulieren die rechthebbende zijn van bepaalde content zijn actief op de grote bekende platforms als Facebook, Google, YouTube, Twitter en LinkedIn. Dit levert enerzijds voordelen op, maar leidt er anderzijds ook toe dat op hun (intellectuele eigendoms)rechten sneller inbreuk wordt gemaakt. Het is namelijk eenvoudig om content en materiaal dat online te vinden is – van afbeeldingen, tot video’s, muziek, nieuwsartikelen en andere geschreven documenten – te kopiëren, te gebruiken, te delen of verder te verspreiden.

Deze nieuwe Europese maatregelen beogen onder meer te regelen dat minder snel inbreuk wordt gemaakt op intellectuele eigendomsrechten. De techbedrijven moeten een actieve rol aannemen als het gaat om het opsporen van materiaal dat zonder toestemming van de rechthebbende is geplaatst. Zo nodig moet dit materiaal ook door het platform worden verwijderd. Voorheen werden de grote bedrijven alleen achteraf beboet voor hun gedrag. De nieuwe aanpak is erop gericht dat schade vooraf door hen wordt voorkomen of ongedaan wordt gemaakt.

Meer lezen? Zie de berichtgeving de Volkskrant en NRC.