De nieuw geformuleerde overheidsbrede visie is gebaseerd op vier uitgangspunten in de vorm van kernwaarden: ten eerste merkt het rapport op dat AI veilig moet worden ontwikkeld. Ten tweede moet het ontwikkelen van AI rechtvaardig zijn. Ten derde moet generatieve AI menselijk welzijn en de autonomie dienen. Tot slot moet generatieve AI duurzaamheid en onze welvaart vergroten. De staatssecretaris stelt dat deze uitgangspunten kunnen bijdragen aan een verantwoorde inbedding van generatieve AI in onze samenleving. Door middel van een zestal concrete ‘actielijnen’ (clusters waarin meerdere beleidsacties zijn beschreven),moet deze verantwoordelijke inbedding worden gerealiseerd.

De zes actielijnen komen neer op het bevorderen van de samenwerking, het nauwgezet volgen van de ontwikkelingen omtrent AI, het vormgeven en toepassen van de wet- en regelgeving, het vergroten van de aanwezige kennis, innovatie, en het houden van streng en helder toezicht. Een aantal van de opgenomen beleidsacties, zoals het implementeren, monitoren en handhaven van de nieuwe AI-verordening (zie onze blogserie voor meer informatie over deze nieuwe wetgeving). Ook het vergroten van kennis en digitale geletterdheid van ambtenaren staat op de agenda, waarvoor cursussen en workshops moeten worden georganiseerd.

Sommige beleidsacties liggen op het eerste gezicht minder voor de hand. Zo wil de overheid zich inzetten om onderzoek te stimuleren waarmee transparantie kan worden gewaarborgd over waar AI-gegenereerde content vandaan komt. Daarbij wordt ook onderzoek gedaan hoe kan worden gecontroleerd of wat een AI-generator bedenkt wel echt waar is. Daarnaast is de overheid ook voornemens het duurzaamheidsaspect van AI onder de loep te nemen en te onderzoeken hoe de negatieve gevolgen voor het klimaat die generatieve AI met zich meebrengt het beste gereduceerd kunnen worden. Het ontwikkelen en de inzet van generatieve AI laat vooralsnog namelijk een grote ecologische voetafdruk achter.

Door middel van de overheidsbrede visie, neergelegd in het rapport, wil het kabinet randvoorwaarden creëren voor de ontwikkeling en het gebruik van verantwoordelijke generatieve AI. Daarbij wil zij onafhankelijk zijn van commerciële en geopolitieke machtsblokken. Het geheel aan concrete beleidsacties die zijn benoemd in het rapport, zijn opgesteld met het doel om deze visie te realiseren. Voor het volledige overzicht aan beleidsacties die de overheid nastreeft in het kader van generatieve AI is hierboven de link naar het rapport opgenomen.