24 apr. 2020

HEKS’NKAAS: Over smaak valt niet te twisten. Over verpakkingen wel?

In het auteursrecht is de Heksenkaas-uitspraak uit 2018 een begrip. In 2018 verloor Heksenkaas de smaakruzie met Smilde, de producent van Witte Wievenkaas. Heksenkaas was van mening dat Smilde de smaak van haar HEKS’NKAAS smeerdip namaakte en daarmee inbreuk maakte op haar auteursrecht. Het Hof van Justitie oordeelde echter dat smaak niet auteursrechtelijk beschermd kan worden, omdat smaak (nog) niet objectief en nauwkeurig vastgesteld kan worden. Dit jaar stond Heksenkaas wederom in de rechtszaal. Ditmaal niet om de smaak, maar om de verpakking van de HEKS’NKAAS smeerdip.

Heksenkaas claimt dat de verpakking van de smeerdip “Dip & Smeer’m” inbreuk maakt op het door haar geregistreerde verpakkingsmerk. Kühlmann, de producent van Dip & Smeer’m, meent echter dat de verpakking van HEKS’NKAAS onvoldoende onderscheidend vermogen heeft om een merk te kunnen zijn. Hoe zit dat nu?

Onderscheidend vermogen

Om een geregistreerd merk te kunnen zijn en de daarbij behorende bescherming te kunnen claimen, moet de verpakking het product (‘waren of diensten’ zoals de wet zegt) van Heksenkaas kunnen onderscheiden van die van de concurrent. Met andere woorden: een teken (in dit geval een verpakking) moet onderscheidend vermogen hebben om als merk te kunnen worden geregistreerd.

Het verpakkingsmerk van Heksenkaas bestaat uit een transparant rond plastic kuipje met deksel, met daaromheen een kartonnen strook gewikkeld. Deze wikkel bevat een witte achtergrond met fris paars en groen gekleurde cartoonachtige afbeeldingen van ingrediënten van de smeerdip, waaronder een knoflookbol, preistengel en peterselieblad. Daarnaast staan er een aantal vijfpuntige sterretjes op en de woorden “smeerdip met roomkaas & verse kruiden” in relatief kleine handschriftachtige letters.

Volgens de rechtbank Gelderland (ECLI:NL:RBGEL:2020:1714) moet worden aangenomen dat aan deze elementen afzonderlijk van elkaar op zichzelf géén onderscheidend vermogen toekomt. Met andere woorden: zij zijn afzonderlijk van elkaar niet in staat om het product te onderscheiden van dat van Kühlmann. Voor de beoordeling van het onderscheidend vermogen van een verpakkingsmerk komt het echter aan op de totaalindruk die het verpakkingsmerk maakt. De rechtbank oordeelt dat de combinatie van de verschillende elementen van de verpakking van HEKS’NKAAS een duidelijk herkenbaar beeld van het product schept en een duidelijke indruk achterlaat, waarmee de verpakking zich duidelijk onderscheidt van andere soortgelijke dip en smeerproducten. Er is volgens de rechtbank sprake van onderscheidend vermogen en derhalve van een geldig verpakkingsmerk.

Inbreuk

Vervolgens beoordeelt de rechtbank of Kühlmann met de verpakking van de smeerdip Dip & Smeer’m inbreuk maakt op het verpakkingsmerk van Heksenkaas. Van inbreuk is sprake als de verpakking van Dip & Smeer’m visueel, auditief of begripsmatig zodanige gelijkenis vertoont met het verpakkingsmerk van Heksenkaas dat er sprake is van verwarringsgevaar. Dit is het geval wanneer bij het publiek verwarring kan ontstaan tussen de verpakking van Kühlmann en het verpakkingsmerk van Heksenkaas (directe verwarring) óf als bij het publiek de indruk wordt gewekt dat er een verband bestaat tussen beiden (indirecte verwarring).

Volgens de voorzieningenrechter stemmen de verpakkingen van HEKS’NKAAS en Dip & Smeer’m visueel overeen, nu beide verpakkingen uit een transparant kuipje met deksel bestaan, met daaromheen een witte wikkel met daarop fris paarse en groene cartoonachtige afbeeldingen van ingrediënten van de smeerdip, vijfpuntige sterretjes en de tekst dat het een smeerdip met roomkaas en kruiden betreft. Bij een dergelijke mate van overeenstemming is verwarringsgevaar volgens de rechtbank in beginsel gegeven. Bovendien heeft HEKS’NKAAS vanwege haar bekendheid als merk een grotere onderscheidende kracht, waardoor het verwarringsgevaar des te groter is.

De rechtbank komt dan ook tot de conclusie dat Kühlmann inbreuk maakt op het verpakkingsmerk van Heksenkaas. Volgens de rechter is zelfs aannemelijk dat Kühlmann bewust heeft willen profiteren van het succes van HEKS’NKAAS.

En wat vindt u? Lijken de verpakkingen te veel op elkaar? We horen het graag als u een andere mening dan de rechtbank heeft.

Maakt iemand (mogelijk) inbreuk op uw merk of wordt u zelf aangesproken voor merkinbreuk? Neem dan gerust contact met ons op.

Martijn 1

Meer weten over dit onderwerp of een andere vraag?

Wij plaatsen functionele en analytische cookies. Eventueel kunnen derde partijen tracking cookies plaatsen. U dient daar dan eerst mee akkoord te gaan. Lees meer in onze Privacyverklaring